2018 шықәса жьҭаарамза 12 рзы Аҧсны Аекономика аминистрреи Урыстәыла Аекономика аҿиара аминистрреи раҧшьгарала Аҟәа иҟоу Урысконгресс Афонд иҟанаҵаз адгыларала имҩаҧысит ҩ-тәылак рыбжьара ахәаахәҭра-економикатәи акультуратәи еимадарақәа рырҿиара иазку Ажәбатәи аҧсны-урыстәылатәи аустә форум.
Афорум еизнагеит аҭыҧ ду змоу аспикерцәеи 400-ҩык инарзынаҧшуа алахәцәеи. Урҭ арегионбжьаратә еимадарақәа рырҭбаареи рырҵаулара, адәныҟаекономикатә усура алшарақәа, еиуеиҧшым астратегиатә ҵакы змоу аусхкқәа рыҟны аусеицура арҕәҕәара уҳәа реиҧш иҟаз азҵаарақәа ирылацәажәеит.
Ажәбатәи аҧсны-урыстәылатәи аустә форум аусмҩаҧгатә хаданы иҟалеит апленартә еилатәара «Аҧсны-Урыстәыла: 10 шықәса аусеицура ду, иҟоу аихьӡарақәеи алаҧшҳәаа ҿыцқәеи». Уи аихшьалақәа ҟанаҵеит иагьазгәанаҭеит аҧхьаҟатәи аусеицура амҩаҧысшьа.
«Есышықәсатәи Аҧсны-урыстәылатәи аустә форум аҵак ду амоуп Аҧсны Аҳәынҭқарреи Урыстәылатәи афедерациеи рыбжьара аекономикатә еизыҟазаашьақәа рыҿиара апроцесс азы, аидгыларатши астратегиатәи партниорра арҕәҕәара иацхраауеит», – ҳәа азгәеиҭеит Ахада и-Администрациа Анапхгаҩы ихаҭыҧуаҩ Адгәыр Лышәба дзыҧхьаз Аҧсны Аҳәынҭқарра Ахада Рауль Ҳаџьымба афорум иалахәыз ирзикыз иажәахә аҟны.
«Асуеицуреи ииашаны иеиҿкаау аусуреи роуп алҵшәа бзиақәа зхылҵуа, ахәаахәҭра-економикатәи аинвестициатәи еимадарақәеи реизҳара алзыршо. Агәра згоит ҳамчқәа еибаҳҭар, иахьатәи адунеи ицәырнаго ашәарҭарақәа ҳшыриааиуа», - ҳәоуп Ахада иажәаҟны.
Аҧсны Аекономика аминистр Адгәыр Арӡынба иаҵшьны иҳәеит жәашықәса шыҿҳәара дуу, ари аамҭазы аихшьалақәа рыҟаҵара шалшо, иара убас ҳашьҭахьҟа ҳхьаҧшны иеицымҩаҧаҳгаз аусуреи иҳамоу аихьӡарақәеи рыхә ҳшьар шыҟало.
«Иҳаҩсыз жәашықәса рыла Аҧсны аҿиараҟны акыр ҧхьаҟа ицеит: Ареспубликаҟны аҩныҵҟатәи азеиҧш аалыҵ амҽхак иазҳаит 2-нтә рҟынӡа – 2009 шықәсазы 15,6 млрд инадыркны 2017 шықәса рзы 30,7 млрд мааҭ рҟынӡа, адәныҟахәаахәҭратә еикәшара иазҳаит 3-нтә – 7,1 инаркны 21,4 млрд мааҭ рҟынӡа, насгьы аекспорт иазҳаит 6-нтә – 880 млн инадыркны 5,4 млрд мааҭ рҟынӡа, аҳәынҭқарратә биуџьет ахашәалахәқәа ирызҳаит 5,6 -нтә – 1,7 инаркны 2008 шықәсазы 9,5 рҟныӡа 2018. Иццакны иазҳауеит ареспубликатә економика аҟәша хада – атуризм, Аҧсны иаҭаауа атуристцәа рхыҧхьаӡара иазҳаит 1,5 млн-ҩык рҟынӡа шықәсык, Урыстуризм арбагақәа рыла Аҧсны урыстәыла аҧсшьаразы еиҳа изҭаауа ахырхарҭақәа ирылаҧхьаӡоуп», - иазгәеиҭеит Адгәыр Арӡынба.
Уи иажәақәа рыла, аусура ашықәсқәа рыҩныҵҟала, аҧсны-урыстәылатәи аустә форум еиҳа актуалра змоу аҧсын-урыстәылатәи аекономикатә усеицура азҵаарақәа рзы агәаанагарақәа конструктивла реибыҳәара, аинвестициатә еиқәшаҳаҭрақәа рыҵаҩра ахьымҩаҧысуа, лыҵшәа змоу еишьашәалоу аимадарақәа ахьышьақәгыло ҭыҧуп.
«Есышықәса Аҧсны иҟоу Урыстәыла абизнес амҽхак иазҳауеит, имҩаҧысуеит еицаҳзеиҧшу еинвестпроектқәа. Аҧсны аекономика аҟәшақәа зегьы рыҟны аџьармыкьаҿы аҧхьагылара рымоуп урыстәылатәи акапитал злахәу аилахәырақәа. Ҳәарада, арҭ аихьӡарақәа зыҟалаӡом Урыстәылатәи Афедерациа ацхыраара ҳакәымгәыҕуазар», – иҳәеит Аҧсны Аекономика аминистр.
Урыстәылатәи аделегациа анапхгаҩы, Аҩадатәи Кавказ аусқәа рзы УА Аминистр ихаҭыҧуаҩ Игор Кошин иаҵшьны иҳәеит Урыстәыла аҧхьаҟагьы ацхыраара ишазхиоу. Убри аан Аҧсны асоциалтә-економикатә ҿиара ҭышәынтәаланы имҩаҧысларц азы азакәанҧҵара ареформақәа алагалатәуп, азинхархәаратә ҧышәа еиҕьхароуп, аинвестициатә ҭагылазаашьа бзиа аҧҵатәуп, аинфраструктуреи афымцамчтә шәарҭадареи ирызку азҵаарақәа ӡбазароуп.
«УА Аҧсны аҳәынҭқарра аҿиаразы алшарақәа аҧнаҵоит. Ҳара даара иаҳҭахуп культурала ибеиоу, ауааҧсыра бзиа ахьықәынхо, зыҧсабара ссиру атәыла алшарақәа ааҳартыр ҳҭахуп. Жәашықәса рыла иаҧҵоуп ашьаҭа, аха иахьа аҧхьаҟа ҳнаскьалароуп, ирццакны», – ихиркәшеит иажәа Игор Кошин.
Апленартә еилатәараҟны иара убас иқәгылеит Аҧсны иҟоу УА Аҷыдалкаатәи Азинмчызмоуи Ацҳаражәҳәаҩ Алексеи Двинианин, АА Аҧыза-министр ихаҭыҧуаҩ, афинансқәа рминистр Џьансыхә Нанба, иара убас ҩ-тәылау рустә уаажәларра ахаҭарнакцәа.
Афорум иацҵан аишәа гьежьқәа русурала «Аҧсни Урыстәылеи рыдәныҟаекономикатә усеицура. Апроблемақәеи алшарақәеи», «Атуризм аусхк аҟны аусеицура. Атуристтә аалыҵ ахаҭабзиара аиҕьтәразы мҩақәас иҟоу», «Абанктә сектор Аҧсны аекономика аизҳара афактор аҳасабала ҩ-ганктәи аусеицурала», «Аинформациатә технологиақәеи аинновациатә ҿиареи русхк аҟны аусеицура», иара убас Урыстәыла-аҧсынтәи аустә хеилак.
Аишәа гьежьқәа ирылахәыз алацәажәеит Аҧсни Урыстәылеи наҟ-ааҟ ртауареикәшара арҭбаара ахырхарҭақәа, аҳәынҭқарратә економикатә политикаҟны аекспорт ихадароу хырхарҭак аҳасабала, Аҧсны атуризм аҿиаразы аҳәынҭқарратә стратегиа, абанктә ҟәшаҟны апрогрессивтә ҧышәеи атехнологиеи рхархәара, аекономикеи Ареспублика асоциалтә ҟәшеи рцифратә трансформациеи реиҧш иҟоу азҵаарақәа.
